Zeigarnik Etkisi Nedir?

Zeigarnik etkisi nedir? Kısaca; yarım kalanı tamamlama isteğidir. Tamamlanmamış şeylerin, tamamlananlara göre daha çok akılda kalmasıdır. Bu durumun asıl sebebi; kişinin yaşadığı durumu tamamlama ihtiyacı duymasıdır. Ayrıca beynimiz yarım kalmış durumları daha çok hatırlar. Çünkü beyinde böyle durumlar için seçicilik mevcuttur.

Zeigarnik etkisi örnek olarak; izlediğiniz bir dizi devam ettiği sürece bir sonraki bölümü merak etmenizdir. Eğer tamamen bitse bu şekilde aklınızda kalmaz. Diyet yaparken dondurmadan biraz yiyip bıraksanız artık aklınız hep dondurmada olur. Böyle olunca bu etki çok çekici gelmeye başlar. Beyninizde tamamlama isteği ortaya çıkar.

Zeigarnik Etkisi Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

Bluma Zeigarnik isimli Sovyet psikolog tarafından restoranda yapılan gözlem sonucu bulunmuştur. Bluma Zeigarnik, garsonların siparişleri sadece servis sırasında hatırladıklarını, servisi tamamladıktan sonra tamamen hafızalarından sildiklerini fark etmiştir. Konuyla ilgili çalışmalar ve birçok deney yapar. Yaptığı çalışmalar sonucunda, bitirilmemiş, sonlandırılmamış işlerin zihni meşgul edip orada kaldığını keşfeder. Ancak iş bittikten sonra onu tamamen unuttuğunun farkına varır. Bu etki günlük hayatımızda ve çevremizdeki olaylarda da geçerlidir.

Dizilerin sonunda devam edecek demesinde bu psikolojik etki kullanılır. Bir sonraki bölüm çekilene kadar merak edip normalden fazla heyecan duyulur. Daha çok haz aldırtmak için yapılmaktadır. Yeni bölüm çekilip, izlendiğinde rahatlama hissi gelir.

Eğer bir ilişkideyseniz ve karşınızdaki sebepsiz yere ayrılıyorsa bunu sürekli düşünmeniz de zeigarnik etkisi örneğidir. Tabi bu ilişki için düşünüldüğünde uzun sürede olsa bir zaman sonra bunu bastırır unutursunuz. Ancak o zamanlarda çok etki bırakır.

İlişkinizde kötü giden bir durum varsa karşınızdakinin kötü olan bir özelliğinin zihninizde kalmasıdır. Bundan kurtulmak için o kötü yanını ortaya çıkartıp söyleyerek çözmesini isteyin. Eğer o çözülürse zihninizi meşgul etmez ve daha olumlu şekilde yola devam edersiniz. Eğer bunu görmezden gelirseniz sürekli olarak zihninizi meşgul eder ve sebepsizce tartışma çıkartma eğiliminde olursunuz.

Bu etkiyi olumlu yönde kullanabilirsiniz. Mesela zor geldiği için bir işe başlayamıyorsanız sadece adım atın. En ufak bir şey yapsanız dahi aklınızda kalacağı için tamamlama eğilimi duyacaksınız. Adım atmanız aklınızda yer edinmesi için yeterlidir.